Sarımakış Şehitler Anıtı
I. Dünya Savaşının başladığı yıllarda Sarıkamış ve Kars 36 yıldır Rus işgali altında bulunuyordu. Sarıkamış Ardahan ve Kars'ı işgalden kurtarmak isteyen Harbiye Nazırı (Savunma Bakanı) ve Başkomutan Vekili Enver Paşa Üçüncü Ordu'nun başına geçti. Ardından, 118 bin kişilik Üçüncü Ordu, 22 Aralık 1914'te Sarıkamış Harekatı'na başladı.
Savaşa lojistik yönden hazırlıksız başlayan dokuzuncu, onuncu ve onbirinci kolordular sıfırın altında 40 ile 50 derece soğukta ve 60- 70 cm. kar üzerinde Rus birlikleri ile savaştı. Allahuekbcr dağları, 37 bin şehit verilerek aşıldı ve Sarıkamış kuşatıldı. Ancak kuşatma, aşırı soğuk ve açlık yüzünden 5 Ocak 1915'te sone erdi. Bu dağlarda Osmanlı Ordusu hastalık ve donma sonucu yaklaşık 90 bin şehit verdi.
Rus birliklerinin de bu savaşlarda 30 bin askeri öldü.
Sarıkamış Harekatı,en dramatik olaylardan biri olarak Türk tarihindeki yerini aldı. Sarıkamış Şehitliği, Sarıkamış Harekatında şehit düşen 90 bin Türk askeıinin anısına Kültür Bakanlığı tarafından yaptılmış ve 10 Ekim 1996 tarihinde ziyarete açıldı. Sarıkamış Harekatında şehit düşen askerler anısına her yıl Kars Valiliği koordinasyonunda 20- 30 Aralık günleri arasında Sankamış'ta çeşitli anma programları düzenlenir.
Yanık Kilise ( Kazım Karabekir Camisi )
İlçe merkezinde İnönü Mahallesinde bulun¬maktadır. XIX yüzyılın son yıllarında Ruslar tarafından Baltık mimari tarzında inşa edilmiştir.
Yapı moloz taş, kesme taş ve tuğladan, dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. Yapının girişi tuğla çerçeveli, yuvarlak kemerlidir. Girişin üzeri küçük bir çatı ile örtülüdür. Girişin iki yanında dikdörtgen tuğla çerçeveli birer pencere bulunmaktadır. Giriş kapısının üzerinde çıkıntılı bir bölüme yuvarlak kemerli üçüz pencere yerleştirilmiştir. İlk yapımdaki çan kuleleri günümüze ulaşamamıştır.
Sarıkamış'taki Rus işgalinin sona ermesinin ardından yapı bir süre kendi haline bırakılmıştır. Yapı, daha sonra, Sarıkamış Belediyesi tarafından sinema olarak kullanılmıştır. 1970'li yıllarda yangın geçiren yapının yalnızca ana duvarları günü¬müze gelebilmiştir. Camiye çevrilmiş olan yapı, ibadete açıktır.
Sarımakış Şehitler Anıtı
T.C. Kalkınma Bakanlığı | Serhat Kalkınma Ajansı
